پنجاه و سومین نشست معاونان آموزشی دانشگاه‌ها برگزار شد
در این نشست که روز سه شنبه 28 امردادماه 99 با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و مشارکت معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور تشکیل شد، سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت علوم در سال تحصیلی آینده متأثر از شیوع ویروس کرونا و نیز چگونگی آموزش‌های الکترونیکی به عنوان محور اصلی مباحث مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دکتر منصور غلامی (وزیر علوم، تحقیقات و فناوری) در این وبینار با تشکر از معاونان آموزشی دانشگاه‌ها به خاطر ارتباط مستمر با بدنه اجرایی دانشگاه‌ها در ترم گذشته اظهار داشت: آموزش مجازی در دانشگاه‌ها تجربه جدیدی محسوب می‌شود و با مجوزهای محدود برای ارائه این روش، ولی در شرایط شیوع بیماری کرونا، یک الزام و اجباری به وجود آمد که که ارزیابی‌ها نشان می‌دهند که دانشگاه‌ها در انجام این امر توفیقات خوبی به دست آورده‌اند.
وی تاکید کرد: با توجه به تجربیات ارزنده دانشگاه‌ها در ارائه آموزش‌های مجازی در ترم گذشته، لازم است با استفاده از این تجربیات و برطرف کردن نواقص و کاستی‌های آن، روش آموزش الکترونیکی با کیفیت مطلوب‌تر در ترم آینده در دانشگاه‌ها ارائه شود.
وزیر علوم با بیان اینکه در ترم جدید باید ارائه دروس دانشگاهی به صورت مجازی را در اولویت قرار دهیم، گفت: مدیران گروه‌های آموزشی محور اصلی اجرای صحیح آموزش مجازی در دانشگاه‌ها هستند وبا توجه به شناخت کاملی که از دروس، اعضای هیئت علمی و دانشجویان دارند، وظیفه نظارت، کنترل و پیگیری عملکرد اعضای هیئت علمی گروه و خدمات‌رسانی به دانشجویان به نحو صحیح بر عهده آنان است و معاونان آموزشی نیز باید به صورت جدی این قضیه را پیگیری کنند.
وی با بیان اینکه سال تحصیلی جدید از ۱۵ شهریورماه به صورت ترکیبی حضوری و مجازی آغاز می‌شود، گفت: بر این اساس زیرساخت‌های لازم برای ارائه خدمات آموزشی، انتخاب واحد و برنامه‌های درسی دانشجویان و زیرساخت‌های لازم آموزش‌های مجازی باید به صورت جدی پیگیری شود.
وزیر علوم با بیان اینکه در ترم تحصیلی آینده باید زیرساخت‌های لازم برای امکان حضور دانشجویان برای گذراندن واحدهای عملی، پایان‌نامه و رساله در دانشگاه‌ها فراهم شود، افزود: ما نباید ارائه دروس عملی در دانشگاه‌ها را به زمانی موکول کنیم که این بیماری پایان یافته باشد، بلکه دانشگاه‌ها باید در خصوص ارائه امکانات رفاهی برای این گروه از دانشجویان از قبیل خوابگاه و تغذیه در ترم بعدی برنامه‌ریزی کنند.
وزیر علوم افزود: ورود دانشجویان جدید را احتمالاً از ابتدای آبان ماه در محیط‌های دانشگاهی پذیرا خواهیم بود وبرای آشنایی آنان با محیط و فضای دانشگاه‌ها، مسئولان امر می‌توانند در صورت امکان برای حضور دوهفته‌ای دانشجویان در محیط دانشگاه برنامه‌ریزی کنند و یا حداقل با ارائه یک تور مجازی و ارتباط با مسئولان دانشگاه، این عزیزان را با بخش‌های مختلف دانشگاه‌ها آشنا کنند.
دکتر غلامی با بیان اینکه حتی بعد از ریشه کنی بیماری کرونا، سرمایه به دست آمده ناشی از تجربیات ارزنده آموزش مجازی رابرای توسعه ظرفیت آموزش‌های دانشگاهی باید حفظ کنیم، گفت: یکی از مزایای بزرگ این روش، ارائه آموزش برای دانشجویان داخلی و خارجی در اقصی نقاط کشور و جهان است و با ارائه این روش بسیاری از دانشجویان خارجی که خواستار تحصیل در دانشگاه‌های ایران هستند، می‌توانند به راحتی به تحصیل در دانشگاه‌های کشورمان بپردازند.
وزیر علوم بر لزوم جمع‌بندی تجربیات موفق ارائه آموزش‌های مجازی در ترم گذشته دانشگاه‌ها تاکید کرد و گفت: آموزش در برنامه‌های نیمسال آینده باید مرتب، منظم، به موقع و در ساعات مشخص برگزار شود و نظارت‌های لازم در این خصوص صورت گیرد.
دکتر غلامی با بیان اینکه یکی از مباحث اصلی در طرح ساماندهی آموزش عالی، ایجاد شبکه‌های علمی است، گفت: دانشگاه‌ها با استفاده از این شبکه می‌توانند از ظرفیت تمام دانشگاه‌های کشور استفاده کنند و دانشگاه‌های بزرگ می‌توانند خدمات خوبی به دانشگاه‌های کوچک و نو پا ارائه دهند.
وزیر علوم در پایان اظهار امیدواری کرد با ریشه‌کنی بیماری کرونا، شاهد حضور دانشگاهیان در کنار یکدیگر باشیم.
در ادامه این نشست مجازی، دکتر علی خاکی صدیق (معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) بر ضرورت انعطاف‌پذیری در اعمال مقررات آموزشی برای استفاده بهینه از شرایط موجود و نیز لزوم فرهنگ‌سازی در ارائه آموزش مجازی در دانشگاه‌ها تءکید کرد.
دکتر خاکی صدیق گفت: برای استفاده بهینه از شرایط موجود و ارائه روش‌های مجازی در دروس دانشگاهی، ستاد وزارت علوم تا حد امکان درابلاغ مقررات آموزشی انعطاف به خرج داده و از دانشگاه‌ها هم تقاضا داریم در این زمینه از خود انعطاف نشان دهند.
معاون آموزشی وزارت علوم با بیان اینکه در ترم گذشته، آموزش دانشگاهی با توجه به شیوع ویروس کرونا و تحولات این بیماری کمترین آسیب را دید، اظهار داشت: یکی از چالش‌هایی که در ترم گذشته خارج از اراده ما بود، هزینه اینترنت پرسرعت در ارتباط با ارائه روش آموزش الکترونیکی بود که در این خصوص از سوی وزارت ارتباطات تلاش‌های فراوانی صورت گرفت و اقداماتی نیز درجهت افزایش پهنای باند انجام شده که امیدواریم ترم آینده شاهد این گونه مشکلات و زیرساخت‌های فناورانه نباشیم.
وی افزود: ناآشنا بودن با مفاهیم اولیه نرم‌افزاری و اطمینان نداشتن از کیفیت در آموزش الکترونیکی، فقدان برنامه‌ریزی درست برای دروس عملی و کاربردی، عدم ارزیابی کیفیت برگزاری امتحانات در فضای مجازی و انعطاف‌پذیر نبودن مقررات آموزشی از دیگر چالش‌های ترم گذشته بودند که با توجه به این که هنوز بحران کرونا در کشور به اتمام نرسیده است، باید برای ترم آینده برنامه ریزی‌های دقیق‌تری صورت گیرد.
دکترخاکی صدیق تاکید کرد: فرهنگ سازی در آموزش الکترونیکی از دیگر چالش‌ها محسوب می‌شد که برای این موضوع نیز باید برنامه‌ریزی صحیح شکل گیرد.
وی همچنین به ارزیابی و سنجش عملکرد استادان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در حوزه یادگیری آموزش الکترونیکی به عنوان چالشی دیگر اشاره کرد و گفت: در این خصوص تفاهم نامه‌ای با انجمن یادگیری الکترونیکی منعقد کرده‌ایم تا بحث سنجش عملکرد آموزش الکترونیکی را به صورت حرفه‌ای و تخصصی انجام دهند تا از نتایج آن بهره گیریم و بتوانیم نقایص آن را بر طرف کنیم.
معاون آموزشی وزارت علوم با اشاره به زمان ورود دانشجویان جدید الورود به دانشگاه‌ها گفت: زمانی که سازمان سنجش آموزش کشور نتایج را اعلام کند که احتمالاً اوایل آبان خواهد بود، دانشجویان جدیدالورود می‌توانند وارد دانشگاه شوند. البته باید برای این دانشجویان به منظور آشنایی با فضای دانشگاهی، حضورکوتاه مدت در محیط دانشگاهی و یا برگزاری تور مجازی در نظر بگیریم و با توجه به این که آموزش‌های آنها به صورت ترکیبی حضوری و مجازی است باید برنامه ریزی‌های دقیقی در این خصوص تهیه و ارائه شود.
دکتر خاکی صدیق در پایان از معاونان آموزشی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور جهت همراهی و همفکری در ارائه برنامه‌های آموزش مجازی در ترم گذشته قدردانی کرد.
دکتر مجتبی صدیقی (معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان) نیز در این نشست بر لزوم ارائه آموزش‌های مجازی برای دانشجویان خارجی و نیز استفاده دانشجویان از دانشگاه‌های محل زندگی‌شان برای گذراندن واحدهای عملی تأکید کرد.
دکتر صدیقی گفت: دانشجویان خارجی که در دانشگاه‌های کشور تحصیل می‌کنند، نیاز به توجه بیشتر و مستمر از سوی مسئولان دانشگاهی دارند و باید برای آنها هم از ۱۵ شهریورماه آموزش‌های مجازی آموزش زبان فارسی و همچنین سایر دروس برقرار شود.
وی با بیان اینکه در ترم آینده اولویت اصلی ما تغذیه دانشجویان نیست، اظهار داشت: تغذیه دانشجویی در ترم آینده برای دانشجویان محدود ساکنان در خوابگاه‌ها پیش‌بینی خواهد شد.
وی افزود: برای دانشجویانی که به صورت حضوری در کلاس‌های دانشگاهی حضور می‌یابند، از رستوران‌های مکمل استفاده می.شود و در صورت عدم امکان ارائه غذا از این طریق، رستوران‌های سنتی دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
معاون وزیر علوم با بیان اینکه تقاضا کردیم برای جبران خسارت خوابگاه‌های خودگردان تمهیداتی اندیشیده شود، گفت: اجاره بهای خوابگاه‌ها در ترم گذشته از طریق صندوق رفاه دانشجویان به آنان بازپرداخت شد.
رئیس سازمان امور دانشجویان با بیان اینکه در ترم آینده به دلیل برگزاری کلاس‌ها به صورت مجازی، مهمانی دانشجویان برای کل ترم معنایی ندارد، گفت: در ترم آینده دانشجویان می‌توانند برای گذراندن واحدهای عملی، واحدهای پایانی و پایان‌نامه تقاضای مهمانی در دانشگاه‌های محل زندگی خود را ارائه دهند و در این ارتباط تاکنون ۲۲۰۰ مورد تقاضا در سامانه نقل و انتقال و مهمانی دانشجویان ثبت شده است.
گفتنی است در آغاز این همایش، دکتر رحمت صادقی (رئیس دانشگاه کردستان) که میزبانی وبینار را برعهده داشت نیز در سخنانی گفت: با وجود مشکلاتی که شیوع کرونا ایجاد کرده است توانستیم در دانشگاه تهدید‌ها را به فرصت تبدیل کنیم.
دکتر رحمت صادقی با بیان اینکه اساسی‌ترین و مهم‌ترین رسالت دانشگاه‌ها، آموزش و تربیت نیروی انسانی است، اظهار داشت: برای تحقق این امر استادان دانشگاهی باید توانمند باشند و بتوانند در فضای مجازی فعالیت خود را ادامه دهند.
وی در ادامه با اشاره به شیوع ویروس کرونا و مشکلاتی که این امر به لحاظ آموزش مجازی در سطح دانشگاه‌ها ایجاد کرده است، گفت: با وجود این مشکلات به لحاظ زیرساختی از جمله سخت افزاری و نرم افزاری توانستیم رشد خوبی داشته باشیم و اگر این ویروس نبود ده‌ها سال طول می‌کشید تا به این مرحله از آموزش مجازی برسیم؛ البته نباید توانمندی آموزش‌دهندگان را نیز در این باره نادیده بگیریم.
وی همچنین با اشاره به محورهای آموزش، تعهد، کارآفرینی و ارتقای وجهه بین‌المللی دانشگاه کردستان به عنوان سرلوحه فعالیت‌های این دانشگاه، افزود: با این وجود تنها ۳۵ رشته دکتری در این دانشگاه وجود دارد که با توجه به سطح علمی دانشگاه این رشته‌ها اندک است.
رئیس دانشگاه کردستان در پایان به هزینه بالای اینترنت، نداشتن وسیله مناسب هوشمند برای برخی از دانشجویان که در مناطق دوردست این استان ساکن هستند به عنوان معضلات ارائه آموزش مجازی اشاره و در خواست کرد در این خصوص چاره‌اندیشی شود.
در ادامه این همایش، معاونان آموزشی برخی دانشگاه‌های کشور به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود در محورهای تعیین شده همایش پرداختند و در پایان نیز دکتر آهنچیان (مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی) به جمع بندی نهایی پرداخت و ضمن تشکر از میزبانی دانشگاه کردستان، اظهار داشت: خوشبختانه همگرایی دانشگاه‌ها در دوران کرونا افزایش یافته و دانشگاه‌ها تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا با همت و انرژی در نیمسال جدید با حداقل خطا و حداکثر بهره‌وری به ارائه آموزش‌های مجازی بپردازند.